رابطه توسعه گردشگری و کیفیت محیط زیست؛ مطالعه کشورهای منطقه منا

زمینه و هدف: توسعه گردشگری از دو کانال، آلودگی هوا را متأثر (کم یا زیاد) می‌کند: کانال نخست به‌طور مستقیم از طریق اثر مقیاس، اثر تکنیک و اثر ترکیب گردشگری (کانال اثرات مستقیم) و کانال دوم از طریق اثر آن بر رشد اقتصادی (کانال اثرات غیرمستقیم) حاصل می‌شود. در این راستا، هدف اصلی این مقاله بررسی تأثیر بلندمدت توسعه گردشگری بر آلودگی هوا (شاخص کیفیت محیط زیست) در کشورهای منطقه منا (شامل: ایران) در قالب منحنی زیست‌محیطی کوزنتس طی دوره‌ی زمانی 2014-1995 است. روش بررسی: نتایج این تحقیق با استفاده از روش به‌روزرسانی مکرر و کاملاً تعدیل‌شده  (Cup-FM) حاکی از تأثیر مثبت و معنادار توسعه گردشگری بر انتشار گاز کربن دی‌اکسید (CO2) در بلندمدت است. یافته­ها: نتایج دیگر این تحقیق حاکی از تأیید منحنی زیست ‌محیطی کوزنتس برای کشورهای مورد مطالعه است؛ به‌گونه‌ای که هم‌اکنون در قسمت صعودی این منحنی قرار دارند. نتیجه­گیری: بر اساس سایر نتایج، مصرف انرژی و تجارت نیز در کشورهای منطقه منا، آلودگی هوا را در بلندمدت درپی خواهد داشت.